خوب صدا دادن میکس شما به معنای آماده بودن آن برای پروسه مسترینگ نیست. چه خودتان بخواهید موزیکتان را مستر کنید و چه بخواهید آن را به یک متخصص مسترینگ تحویل دهید، باید مراحلی را روی میکس انجام دهید تا پروسه مسترینگ به حرفهایترین حالت ممکن انجام شود و در نهایت موزیک شما بهترین صدادهی را داشته باشد. ما در این مقاله به شما خواهیم گفت چگونه میکسها را باید برای پروسه مسترینگ آماده کنید.
1. نیازهای متخصص مسترینگ را جویا شوید
با متخصص مسترینگ خود صحبت کنید و از او بپرسید به چه نوع فرمت، سمپل ریت و بیت ریتی نیاز دارد. همین موضوع درباره هدروم هم صدق میکند. تمام این موارد را بنابر سلیقه مهندس مسترینگ، روی میکس خود اعمال کنید.
اگر نمیتوانید با متخصص مسترینگ ارتباط داشته باشید یا اگر خودتان میخواهید موزیکتان را مستر کنید، میکس را بهصورت یک فایل WAV اکسپورت کنید (خروجی بگیرید). برای مسترینگ معمولا بیت ریت 24 یا 16 بیت و سمپل ریت 48kHz یا 44.1kHz استفاده میشود.
2. میکس را با ترکهای حرفهای مقایسه کنید
شما حتما باید میکسهایتان را با موزیکهای حرفهای مقایسه کنید؛ برای این کار بهتر است موزیکهایی را بهعنوان رفرنس انتخاب کنید که به لحاظ تنظیم، استایل مشابهی با کار شما داشته باشند. هدف این نیست که کار یک تنظیمکننده و میکسمن دیگر را کپی کنید، بلکه شما با استفاده از این ترکها بهتر میتوانید متوجه ایرادات کار خودتان شوید. وقتی شما ساعتها روی پروسه میکس وقت میگذارید، گوش شما به صدای آن میکس عادت میکند و پس از مدتی سخت میتوانید متوجه ایرادات آن شوید. مقایسه کردن میکس با ترکهای حرفهای به شما کمک میکند کیفیت صدادهی میکستان را بسنجید.
برای این کار حتما لِول یا همان بلندی صدای میکس خود را همسطح ترک رفرنس قرار دهید، چرا که صداهای بلندتر، جذابتر بهنظر میرسند. در حین مقایسه کردن میکسهایتان با ترکهای رفرنس، متوجه خواهید شد که کدام تنظیمات را باید تغییر دهید؛ برای مثال ممکن است صدای گیتار بیس شما زیادی بلند باشد یا صدای های-هت زیادی تیز باشد.
3. میکس را با انواع اسپیکرها گوش کنید
بسیار مهم است که پس از اتمام میکس، آن را روی سیستمهای مختلف گوش کنید، از ایرفون و اسپیکر گوشی موبایل گرفته تا ضبط ماشین. در این مرحله هم پیشنهاد میکنیم میکستان را با ترکهای رفرنس مقایسه کنید و ببینید در هر سیستم پخش، موزیک شما در مقایسه با یک موزیک حرفهای چگونه صدا میدهد. درست است که شما با استفاده از اسپیکرهای مانیتورینگ حرفهای میکس خود را انجام دادهاید، اما مخاطبان شما با استفاده از همین سیستمهای صوتی رایج قرار است به موزیک شما گوش کنند. به همیندلیل مهم است تا جای ممکن میکسها را در انواع سیستمهای پخش چک کنید تا متوجه شوید مخاطبان شما با چه صدایی مواجه خواهند شد.
برای مثال چک کردن میکس با هدفون به شما اجازه میدهد متوجه ایرادات میدان استریوی میکس شوید، یا اسپیکرهای موجود در خودروها که معمولا بیس را تقویت میکنند، به شما نشان میدهند آیا بیس میکس شما برای چنین سیستمی مناسب است یا نه.
4. انجام دادن تنظیمات لازمه
با پشت سر گذاشتن مراحل قبل، درک خوبی از ایرادات میکس خود پیدا میکنید و حالا باید به برطرف کردن این ایرادات بپردازید. در حالت ایدهآل احتمالا تنها نیاز به تغییر دادن برخی تنظیمات پیدا خواهید کرد، اما اگر هم حس کردید به تغییرات بزرگتری نیاز است، حتما این کار را انجام دهید. تغییرات را تا جایی ادامه دهید که صد در صد از میکستان رضایت داشته باشید.
5. آیا میکس شما در حالت مونو خوب صدا میدهد؟
بسیاری از سیستمهای پخش مانند اسپیکرهایی که در کافهها وجود دارند یا گوشیهای موبایل، موزیک را بهصورت مونو پخش میکنند؛ پس مهم است میکس شما در حالت مونو هم خوب صدا بدهد. چک کردن صدادهی موزیک در حالت مونو یکی از وظایف مهندس مسترینگ است، اما اگر خودتان این کار را انجام دهید و ایرادات را برطرف کنید، نتیجه بسیار بهتری خواهید گرفت.
بهعنوان مثال ممکن است برخی از صداها را شدیدا به سمت چپ یا راست pan کرده باشید یا از افکتهای واید کننده بیش از حد استفاده کرده باشید. بیشتر نرمافزارهای آهنگسازی قابلیتی برای پخش کردن موزیک در حالت مونو دارند و پیشنهاد میکنیم حتما از این قابلیت استفاده کنید.
6. پردازش کردن باسها
شاید لازم باشد پردازشهایی جزئی را روی باس اصلی میکس (Mix Bus) انجام دهید و افکتهایی را به این باس اضافه کنید. معمولا در این قسمت میتوانید یک پلاگین کمپرسور با تنظیمات خیلی ملایم را برای چسباندن المانهای میکس به یکدیگر اضافه کنید و یا از یک پلاگین EQ که سختافزارهای کلاسیک را شبیهسازی میکند، برای رنگ دادن به صدای میکس استفاده کنید.
توجه داشته باشید که چنین افکتهایی باید به صورت کاملا ملایم استفاده شوند؛ برای مثال شما نباید تنظیمات کامپرشن شدیدی اعمال کنید که داینامیک میکس را از بین ببرد.
7. چک کردن هدروم
لِول یا بلندی صدای میکس شما باید به اندازهای باشد که متخصص مسترینگ فضای کافی برای اعمال پردازشهای مد نظرش را داشته باشد. معمولا پیشنهاد میشود لِول میکس را طوری تنظیم کنید که پیک صدا بین -4dBFS تا -2dBFS باشد و لِول RMS هم روی حدود -15dBFS قرار بگیرد.
8. خروجی گرفتن از میکس
وقتی تمام ایرادات را برطرف کردید و لِول میکس را در حالت مطلوب قرار دادید، نوبت به اکسپورت کردن میکس یا همان خروجی گرفتن از پروژه میرسد. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، میکس را با فرمت، سمپل ریت و بیت ریت مد نظر متخصص مسترینگ، اکسپورت کنید. همچنین پیشنهاد میکنیم فایل خروجی را به خوبی نامگذاری کنید تا متخصص مسترینگ بعدا بهراحتی بتواند آن را در کامپیوترش پیدا کند.
9. چک کردن میکس
اگر با ضربالعجلی مواجه نیستید، یک یا دو روز میکس را کاملا کنار بگذارید و بعد دوباره آن را گوش کنید. ترکی که اکسپورت کردهاید را با دقت بشنوید و مطمئن شوید که هیچ ناهنجاری و ایرادی در آن وجود نداشته باشد؛ به کلیکها و نویزهای اضافه دقت کنید، مطمئن شوید ترک شما تا انتها اکسپورت شده باشد و اگر در انتهای موزیک از دیلی یا ریورب استفاده کردهاید، انتهای آنها کامل شده باشد و ناگهان قطع نشوند. حالا میکس شما برای ارسال به متخصص مسترینگ آماده است!